-
1 defrico
dē-frico, fricuī, fricātum (frictum), āre1) тереть, обтирать ( amphoram Cato); натирать ( aliquid pumĭce PM); чистить (dentes O, Ctl)2) пробирать, осмеивать, бичевать ( aliquem sale multo H) -
2 expolio
I āvī, ātum, āre v. l. = exspolio II ex-polio, īvī, ītum, īre1) разглаживать, полировать ( aliquid pumĭce Ctl)2) расписывать, раскрашивать ( domum Vtr)3) отделывать, изукрашивать ( orationem Q)4) делать образованным, культурным, облагораживать, совершенствовать (aliquem doctrinis omnibus C) -
3 redulcero
red-ulcero, āvī, ātum, āreбередить, растравлять, раздражать ( aliquid pumice Col); перен. возобновлять, воскрешать ( dolorem Ap) -
4 exigo
I.Lit.A.In gen.:B.reges ex civitate,
to expel, Cic. de Or. 2, 48, 199:hostem e campo,
Liv. 3, 61, 8: exigor patria, Naev. ap. Non. 291, 4:aliquem domo,
Liv. 39, 11, 2:aliquem campo,
id. 37, 41, 12:omnes foras,
Plaut. Aul. 3, 1, 7:adcolas ultra famam,
Plin. 2, 68, 68, § 175:exacti reges,
driven away, Cic. de Or. 1, 9, 37; cf.:Tarquinio exacto,
id. Rep. 1, 40:anno post Tarquinios exactos,
Tac. A. 11, 22:Orestes exactus furiis,
driven, tormented, Ov. Tr. 4, 4, 70:virum a se,
Plaut. Mil. 4, 6, 62:uxorem,
to put away, divorce, Ter. Hec. 2, 1, 45; Suet. Caes. 50; id. Claud. 26; cf.: illam suam (uxorem) suas res sibi habere jussit ex duodecim tabulis; claves ademit;exegit,
turned her out of the house, Cic. Phil. 2, 28, 69: aliquem vitā, i. e. to kill, Sen. de Ira, 1, 6: corpus e stratis, to raise up or out, Sil. 16, 234:maculam,
to take out, Suet. Aug. 94: et sacer admissas exigit Hebrus aquas, pours out into the sea, Ov. H. 2, 114; of weapons, to thrust from one, thrust, drive:non circumspectis exactum viribus ensem Fregit,
thrust, impelled, Ov. M. 5, 171; so,ensem,
Luc. 8, 656; cf.:ensem per medium juvenem,
plunges through the middle, Verg. A. 10, 815:gladium per viscera,
Flor. 4, 2, 68:tela in aliquem,
Sen. Cons. ad Marc. 16;hence: aliquem hastā,
i. e. to thrust through, transfix, Val. Fl. 6, 572.—Mid.:quae (hasta) cervice exacta est,
passed out, passed through, Ov. M. 5, 138: prope sub conatu adversarii manus exigenda, to be put forth, raised (for a blow), Quint. 6, 4, 8 Spald.:(capellas) a grege in campos, hircos in caprilia,
to drive out, Varr. R. R. 2, 3, 8:sues pastum,
id. ib. 2, 4, 6:radices altius,
to send out, Cels. 5, 28, 14; cf.:vitis uvas,
Col. 3, 2, 10; 3, 6, 2; Cels. 8, 1 med. —In partic.1.A scenic t. t., to drive off, i. e. hiss off a piece or a player from the stage (rare):2.spectandae (fabulae) an exigendae sint vobis prius,
Ter. And. prol. 27 Ruhnk.; so, fabulas, id. Hec. prol. alt. 4; id. ib. 7.—To demand, require, enforce, exact payment of a debt, taxes, etc., or the performance of any other duty (very freq.;(β).syn.: posco, postulo, flagito, contendo, etc.): ad eas pecunias exigendas legatos misimus,
Cic. Fam. 13, 11, 1: pecunias a civitatibus, id. Div. ap. Caecil. 10, 33:acerbissime pecunias imperatas,
Caes. B. C. 3, 32; cf. id. ib. 1, 6 fin.; Cic. Pis. 16, 38; id. N. D. 3, 34, 84:quaternos denarios,
id. Font. 5, 9:tributa,
id. Fam. 3, 7, 3:pensionem,
id. ib. 6, 18, 5:nomina sua,
id. Verr. 2, 1, 10, § 28:mercedem,
id. Lael. 21, 80 et saep.:equitum peditumque certum numerum a civitatibus Siciliae,
Caes. B. C. 1, 30, 4:obsides ab Apolloniatibus,
id. ib. 3, 12, 1:viam,
to demand the construction of a road, Cic. Verr. 2, 1, 59, § 154; Liv. 42, 3, 7:a quoquam ne pejeret,
Juv. 13, 36.—Esp.: rationem, to exact an account:ut Athenienses rationibus exigendis non vacarent,
Val. Max. 3, 1, ext. 1; Plin. Ep. 10, 81, 1:libertorum nomina a quibus ratio exigi posset,
Suet. Aug. 101 fin. —In pass.: exigor aliquid, to be solicited, dunned for money, etc. (post-class.): exigor portorium, id est, exigitur de me portorium, Caecil. ap. Gell. 15, 14, 5; id. ap. Non. 106, 24: (Rib. Com. Fragm. p. 51): sese pecunias maximas exactos esse, Q. Metell. Numid. ap. Gell. 15, 14, 2; Dig. 23, 4, 32.—3.To examine, inquire into (post-Aug.):4.nec illae (conjuges) numerare aut exigere plagas pavent,
Tac. G. 7 fin. (so Ritter, Halm, with all MSS., cf. Holzmann ad loc.; al. exugere, said to have been the read. of a lost codex, the Arundelianus; cf. exsugo); cf.:exactum et a Titidio Labeone, cur omisisset, etc.,
id. A. 2, 85.—Of places, to go or pass beyond, to pass by, leave behind ( poet. and in post-Aug. prose):5.cum primus equis exegit anhelis Phoebus Athon,
Val. Fl. 2, 75; cf. Prop. 3, 20, 11 (4, 20, 3 M.):Troglodytae hibernum mare exigunt circa brumam,
Plin. 12, 19, 42, § 87.—In mercant. lang., to dispose of, sell:6.agrorum exigere fructus,
Liv. 34, 9, 9 Drak.: mercibus exactis, Col. poët. 10, 317. —Mathemat. t. t., to apply to a standard or measure, i. e. to examine, try, measure, weigh by any thing:II.ad perpendiculum columnas,
Cic. Verr. 2, 1, 51, § 133:materiam ad regulam et libellam,
Plin. 36, 25, 63, § 188:pondus margaritarum sua manu,
Suet. Caes. 47; cf.:aliquid mensura,
Plin. 17, 21, 35, § 159.Trop.A.In gen., to drive out, expel (very rare):B.locus, Ubi labore lassitudo exigunda ex corpore,
Plaut. Capt. 5, 4, 4: frigus atque horrorem vestimentis, Lucil. ap. Non. 291, 8.—Far more freq. and class.,In partic.1.(Acc. to I. B. 2.) To require, demand, claim any thing due:2.ego vero et exspectabo ea quae polliceris, neque exigam, nisi tuo commodo,
Cic. Brut. 4, 17:aliquid exigere magis quam rogare,
id. Fam. 2, 6, 1:longiores litteras exspectabo vel potius exigam,
id. ib. 15, 16, 1:omnibus ex rebus voluptatem quasi mercedem,
id. Fin. 2, 22, 73:ab hoc acerbius exegit natura quod dederat,
demanded back, reclaimed, id. Tusc. 1, 39, 93 Klotz.:non ut a poëta, sed ut a teste veritatem exigunt,
id. Leg. 1, 1, 4:has toties optata exegit gloria poenas,
has cost, Juv. 10, 187:poenas,
to take vengeance, id. 10, 84:de vulnere poenas,
Ov. M. 14, 478: poenam (alicui), Sen. de Ira, 2, 22 fin.; Ov. F. 4, 230:gravia piacula ab aliquo,
Liv. 29, 18, 18 et saep.—With ut:exigerem ex te cogeremque, ut responderes,
Cic. Fin. 2, 35, 119; 4, 28, 80; cf.:Calypso exigit fata ducis,
questions, inquires into, Ov. A. A. 2, 130:exactum a marito, cur, etc.,
Tac. A. 2, 85:exigite ut mores seu pollice ducat,
Juv. 7, 237 sq. —With an object-clause:exigimus potuisse eum eo tempore testamentum facere,
Dig. 29, 7, 8; 24, 3, 2.— Absol.:in exigendo non acerbum,
Cic. Off. 2, 18, 64:cum res exiget,
Quint. 5, 11, 5; 10, 3, 3; cf.:ut res exiget,
id. 12, 10, 69:si communis utilitas exegerit,
id. 12, 1, 37.— Esp.: rationem, to require an account:rerum gestarum,
Just. 19, 2, 6:numquid rationem exiges, cum tibi aliquis hos dixerit versus?
an explanation, Sen. Ep. 94, 28; Plin. Ep. 19, 9.—Of time, life, etc., to lead, spend, pass, complete, finish:3. 4.non novisse quicum aetatem exegerim,
Plaut. Trin. 4, 2, 111; id. Capt. 3, 5, 62:tecum aetatem,
id. Mil. 4, 2, 48; 4, 6, 60; id. Cas. 2, 5, 12:ut te dignam mala malam aetatem exigas,
id. Aul. 1, 1, 4: vitam taetre, Cat. Or. inc. 15; Ter. Heaut. 2, 3, 39:cum maerore graviorem vitam,
Sall. J. 14, 15; 85, 49; Plin. 7, 44, 45, § 139; Vitr. 2, 1, 4; Val. Max. 3, 5, 4 al.:vitae tempus,
Sen. Ep. 2, 2; Val. Max. 3, 3, ext. 6:jam ad pariendum temporibus exactis,
Cic. Verr. 2, 1, 18, § 48: qui exacta aetate moriuntur, at the close of the vigorous period of life, Cic. Tusc. 1, 39, 93; id. Verr. 2, 5, 8, § 21; Sall. J. 6, 2; Liv. 2, 40, 11 al.:mediam dies exegerat horam,
Ov. Am. 1, 5, 1:aevum,
Lucr. 4, 1235; Verg. A. 7, 777; Ov. M. 12, 209:tristissimam noctem,
Petr. 115:diem supremum noctemque,
Tac. A. 3, 16:ullum tempus jucundius,
Plin. Ep. 3, 1, 1:jam aestatem exactam esse,
Sall. J. 61, 1:per exactos annos,
at the end of every year, Hor. C. 3, 22, 6:exacto per scelera die,
Tac. H. 1, 47; id. A. 3, 16; so,exacto quadriennio,
Plin. 2, 47, 48, § 130; Verg. G. 3, 190; Stat. S. 2, 2, 47.—To bring to an end, to conclude, finish, complete a thing ( poet. and in post-Aug. prose):5.exegi monumentum aere perennius,
Hor. C. 3, 30, 1:opus,
Ov. R. Am. 811; id. M. 15, 871:exactus tenui pumice versus eat,
Prop. 3, 1, 8; Verg. A. 6, 637:commentarii ita sunt exacti, ut, etc.,
Quint. 10, 7, 30:eandem gracilitatem stilo exigere condiscant,
to reach, attain to, id. 1, 9, 2.—To determine, ascertain, find out:6.sociisque exacta referre,
his discoveries, Verg. A. 1, 309:non prius exacta tenui ratione saporum,
before he has ascertained, Hor. S. 2, 4, 36.— Pass. impers.:non tamen exactum, quid agat,
Ov. F. 3, 637; cf. id. Am, 3, 7, 16. —(Acc. to I. B. 3.) To weigh, try, prove, measure, examine, adjust, estimate, consider, = examinare, ponderare (class. but perh. not in Cic.): si ad illam summam veritatem legitimum jus exegeris, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6, 1; cf.: nolite ad vestras leges atque instituta exigere ea, quae Lacedaemone fiunt, to estimate by the standard of, etc., Liv. 34, 31, 17; so,7.opus ad vires suas,
Ov. A. A. 2, 502:si omnia argumenta ad obrussam coeperimus exigere,
Sen. Q. N. 4, 5, 1; cf.:principatus tuus ad obrussam exigitur,
id. de Clem. 1, 1, 6:se ad aliquem,
id. Ep. 11 fin.:regulam emendate loquendi,
Quint. 1, 5, 2:illa non nisi aure exiguntur, quae fiunt per sonos,
are judged of, id. 1, 5, 19; cf. id. 1, 4, 7.—To treat, consult, deliberate respecting something, = considerare, deliberare (class. but not in Cic.): de his rebus ut exigeret cum eo, Furnio mandavi, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 7:8.cum aliquo,
Plin. Ep. 6, 12, 3; cf.:secum aliquid,
Verg. A. 4, 476; Ov. M. 10, 587; Sen. Ep. 27:de aliqua re coram,
Plin. Ep. 9, 26, 13:haec exigentes hostes oppressere,
Liv. 22, 49, 12:quid dicendum, quid tacendum, quid differendum sit, exigere consilii est,
Quint. 6, 5, 5.—To endure, undergo:aerumnam,
Plaut. Capt. 5, 4, 12. —Hence, exactus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 5., measured; hence), precise, accurate, exact (poet and in post-Aug. prose):difficile est, quot ceciderint, exacto affirmare numero,
Liv. 3, 5, 12:acies falcis,
Plin. 17, 27, 42, § 251:fides,
Ov. Pont. 4, 9, 46.— Comp.:cura,
Suet. Tib. 18; Mart. 4, 87, 4. — Sup.:diligentia,
Front. Aquaed. 89:vir,
Plin. Ep. 8, 23, 5.—With gen.:Mamurius, morum fabraene exactior artis, Difficile est dicere,
Ov. F. 3, 383.— Adv.: exacte, exactly, precisely, accurately:ut exacte perorantibus mos est,
Sid. Ep. 7, 9.— Comp.: dicere, disserere, Mel. Prooem. § 2; Gell. 1, 3, 21.— Sup.:pascere,
Sid. Ep. 5, 11. -
5 tero
trīvī, trītum, ere1)а) тереть ( oculos Ter); растирать (aliquid in mortario PM; piper molā Pt); молотить ( frumentum H); толочь, молоть ( aliquid in farīnam PM); обтачивать, вытачивать ( radios rotis V)б) стирать ( adamanta O); притуплять ( ferrum O); выскабливать, тереть, чистить ( crura pumĭce O); натирать (до боли, до мозолей, до ран) (colla bovis O; manum labōre V)t. labellum calămo V — играть на свирелиcalcem calce t. V — догонять, настигатьt. metam Prp — задевать мету (на гонках), т. е. приходить к финишу, достигать целив) перерабатывать, переваривать ( cibum in ventre CC)2) часто употреблять, протирать, изнашивать (purpuram L; vestem H); часто пользоваться, постоянно иметь в руках ( librum M)3) топтать, протаптывать, ходить или ездить(viam) Appiam t. H — ездить по Аппиевой дорогеnulla via humano trita pede Tib — дорога, по которой не ступала нога человека4) делать общеупотребительным, повседневным ( verbum C)5) без пользы расточать, тратить зря (aetatem in aliquā re C; t. otia V); истреблять, изнурять, истощать ( plebem in armis L)6) попирать, оскорблять ( majestatem deorum Cld)7) Pl, Prp, Pt = futuo. — см. тж. tritus -
6 levis
1.lĕvis, e, adj. [for leg-vis; Sanscr. laghu-s, little; cf. O. H. Germ. ring-i; Germ. gering; Gr. elachus], light in weight, not heavy (opp. gravis).I.Lit.:B.leviora corpora (opp. graviora),
Lucr. 2, 227:aether,
id. 5, 459:aura,
id. 3, 196:levior quam pluma,
Plaut. Men. 3, 2, 23:stipulae,
Verg. G. 1, 289: armatura, light armor:levis armaturae Numidae,
the light-armed Numidians, Caes. B. G. 2, 10; also, by metonymy, lightarmed troops; v. armatura, and cf.:sed haec fuerit nobis tamquam levis armaturae prima orationis excursio,
Cic. Div. 2, 10 fin.; so,miles,
a light-armed soldier, Liv. 8, 8; cf.of clothing: nudi, aut sagulo leves,
Tac. G. 6:flebis in solo levis angiportu,
Hor. C. 1, 25, 10.—Of the earth upon the dead:terraque securae sit super ossa levis,
Tib. 2, 4, 50;esp. freq. on tombstones: sit tibi terra levis (abbreviated, S. T. T. L.): per leves populos,
the shades, bodiless persons, Ov. M. 10, 14:virgaque levem coerces aurea turbam,
Hor. C. 1, 10, 18.— Poet. with inf.: fessis leviora tolli Pergama Grais, a lighter burden, i. e. easier to be destroyed, Hor. C. 2, 4, 11.—Transf.1.Light of digestion, easy to digest (mostly poet. and post-Aug.):2.quae in aqua degunt, leviorem cibum praestant. Inter domesticas quadrupedes levissima suilla est, gravissima bubula,
lightest of digestion, Cels. 1, 18:leves malvae,
Hor. C. 1, 31, 16 (cf.:gravi Malvae salubres corpori,
id. Epod. 2, 57).—Light in motion, swift, quick, fleet, nimble, rapid (syn.:3.agilis, alacer, pernix): ipsa (diva) levi fecit volitantem flamine currum (i. e. Argo),
a quick, favorable wind, Cat. 64, 9; cf.:leves venti,
Ov. M. 15, 346:flatus,
Sil. 15, 162:currus,
light, swift, Ov. M. 2, 150:levi deducens pollice filum,
light, nimble, id. ib. 4, 36; so,pollex,
id. ib. 6, 22:saltus,
id. ib. 7, 767;3, 599: peltam pro parma fecit, ut ad motus concursusque essent leviores,
Nep. Iphicr. 1:Messapus levis cursu,
Verg. A. 12, 489:leves Parthi,
id. G. 4, 314:equus,
Val. Fl. 1, 389:Nympharumque leves cum Satyris chori,
Hor. C. 1, 1, 31:quaere modos leviore plectro,
nimbler, gayer, id. ib. 2, 1, 40:et levis erecta consurgit ad oscula plantā,
Juv. 6, 507.—With inf. ( poet.):omnes ire leves,
Sil. 16, 488:exsultare levis,
id. 10, 605:levior discurrere,
id. 4, 549:nullo levis terrore moveri,
Claud. IV. Cons. Hon. 514:hora,
fleeting, Ov. M. 15, 181:terra,
light, thin soil, Verg. G. 2, 92:et ubi montana (loca) quod leviora et ideo salubriora,
Varr. R. R. 1, 6, 3;so (opp graviora),
id. ib. —Slight, trifling, small (mostly poet.): ignis, Ov. M. 3, 488:II.tactus,
a slight, gentle touch, id. ib. 4, 180:strepitus,
id. ib. 7, 840:stridor,
id. ib. 4, 413.Trop.A.Without weight, i. e. of no consequence; hence, in gen., light, trifling, unimportant, inconsiderable, trivial, slight, little, petty, easy (class.):(β).nunquam erit alienis gravis qui suis se concinnat levem,
Plaut. Trin. 3, 2, 58:grave est nomen imperii atque id etiam in levi persona pertimescitur,
Cic. Agr. 2, 17, 45:leve et infirmum,
id. Rosc. Com. 2, 6: quae mihi ad spem obtinendae veritatis gravissima sunt;ad motum animi... leviora,
id. Deiot. 2, 5:quod alia quaedam inania et levia conquiras,
id. Planc. 26, 63:auditio,
a light, unfounded report, Caes. B. G. 7, 42:cui res et pecunia levissima et existimatio sanctissima fuit semper,
something very insignificant, Cic. Rosc. Com. 5, 15:dolor,
id. Fin. 1, 12, 40:proelium,
Caes. B. G. 7, 36:periculum,
id. B. C. 3, 26:in aliquem merita,
id. ib. 2, 32, 10:leviore de causa,
id. B. G. 7, 4 fin.:praecordia levibus flagrantia causis,
Juv. 13, 182:effutire leves indigna tragoedia versus,
Hor. A. P. 231.—As subst.:in levi habitum,
was made little of, was regarded as a trifle, Tac. H. 2, 21; id. A. 3, 54:levia sed nimium queror,
Sen. Herc. Fur. 63:quid leviora loquor? Petr. poët. 134, 12: non est leve tot puerorum observare manus,
no easy matter, Juv. 7, 240:quidquid levius putaris,
easier, id. 10, 344.—With gen. ( poet.):B.opum levior,
Sil. 2, 102.—In disposition or character.1.Light, light-minded, capricious, fickle, inconstant, unreliable, false:2.homo levior quam pluma,
Plaut. Men. 3, 2, 23:ne me leviorem erga te putes,
id. Trin. 5, 2, 34:tu levior cortice,
Hor. C. 3, 9, 22:vitium levium hominum atque fallacium,
Cic. Lael. 25, 91:quidam saepe in parva pecunia perspiciuntur quam sint leves,
id. ib. 17, 63:leves ac nummarii judices,
id. Clu. 28, 75:sit precor illa levis,
Tib. 1, 6, 56:levi brachio aliquid agere,
Cic. Att. 4, 16, 6:quid levius aut turpius,
Caes. B. G. 5, 28 fin.:auctor,
Liv. 5, 15:leves amicitiae,
Cic. Lael. 26, 100:spes,
vain, empty, Hor. Ep. 1, 5, 8:leviores mores,
Ulp. Fragm. 6, 12.—Mild, gentle, pleasant (rare):1.quos qui leviore nomine appellant, percussores vocant,
Cic. Rosc. Am. 33, 93; and:levior reprehensio,
id. Ac. 2, 32, 102:tandem eo, quod levissimum videbatur, decursum est,
the gentlest, mildest, Liv. 5, 23 fin.:nec leves somnos timor aut cupido Sordidus aufert,
Hor. C. 2, 16, 15; id. Epod. 2, 28:exsilium,
mild, tolerable, Suet. Aug. 51.—Hence, adv.: lĕ-vĭter, lightly, not heavily.Lit. (rare):2.armati,
light-armed, Curt. 4, 13.—Of the blow of a weapon:levius casura pila sperabat,
Caes. B. C. 3, 92, 2.—Trop.a.Slightly, a little, not much, somewhat:b.leviter densae nubes,
Lucr. 6, 248:inflexum bacillum,
Cic. Div. 1, 17, 30:genae leviter eminentes (al. leniter),
id. N. D. 2, 57, 143:qui (medici) leviter aegrotantes leniter curant, gravioribus autem morbis, etc.,
id. Off. 1, 24, 83:saucius,
id. Inv. 2, 51, 154:non leviter lucra liguriens,
id. Verr. 2, 3, 76, § 177:agnoscere aliquid,
id. Fin. 2, 11, 33:eruditus,
id. de Or. 3, 6, 24.— Comp.:quanto constantior idem In vitiis, tanto levius miser,
so much less, Hor. S. 2, 7, 18:dolere,
Ov. P. 1, 9, 30.— Sup.:ut levissime dicam,
to express it in the mildest manner, Cic. Cat. 3, 7 fin. —Easily, lightly, without difficulty, with equanimity:2.id eo levius ferendum est, quod, etc.,
Cic. Fam. 4, 3, 2; cf.:sed levissime feram, si, etc.,
id. Prov. Cons. 20, 47; Liv. 29, 9.— Comp.:levius torquetis Arachne,
more dexterously, Juv. 2, 56.lēvis (erroneously laevis), e, adj. [Gr. leios, leuros], smooth, smoothed, not rough, opp. asper (class.).I.Lit.A.In gen.:B.corpuscula quaedam levia, alia aspera, etc.,
Cic. N. D. 1, 24, 66:in locis (spectatur): leves an asperi,
id. Part. Or. 10, 36:Deus levem eum (mundum) fecit et undique aequabilem,
id. Univ. 6:pocula,
smooth, shining, Verg. A. 5, 91:pharetrae,
id. ib. 5, 558:brassica,
Cato, R. R. 15, 7:levissima corpora,
Lucr. 4, 659:coma pectine levis,
Ov. M. 12, 409:nascunturque leves per digitos umerosque plumae,
Hor. C. 2, 20, 11:levior assiduo detritis aequore conchis,
Ov. M. 13, 792: inimicus pumice levis, rubbed (cf. pumicatus), Juv. 9, 95.— Poet.: levi cum sanguine Nisus labitur infelix, slippery, [p. 1055] Verg. A. 5, 328:levis Juventas ( = imberbis),
smooth, without hair, beardless, Hor. C. 2, 11, 6; so,ora,
Tib. 1, 9 (8), 31:crura,
Juv. 8, 115:sponsus,
id. 3, 111:caput,
id. 10, 199; 2, 12; hence, also, poet. for youthful, delicate, beautiful:pectus,
Verg. A. 11, 40:frons,
id. E. 6, 51:umeri,
id. A. 7, 815:colla,
Ov. M. 10, 698.—Also, finely dressed, spruce, effeminate:vir,
Ov. A. A. 3, 437; Pers. 1, 82: argentum, smooth, not engraved or chased, Juv. 14, 62.—In neutr. absol.:externi ne quid valeat per leve morari,
smoothness, Hor. S. 2, 7, 87; so,per leve,
Pers. 1, 64:per levia,
Aus. Idyll. 16, 4.—Transf., rubbed smooth, ground down, softened, soft (rare), Scrib. Comp. 228; Cels. 2, 8.—II.Trop., of speech, smooth, flowing (rare but class.):oratio (opp. aspera),
Cic. Or. 5 fin.; so,levis verborum concursus (opp. asper),
id. de Or. 3, 43, 171:levis et aspera (vox),
Quint. 11, 3, 15:levis et quadrata compositio,
id. 2, 5, 9:levia ac nitida,
id. 5, 12, 18:(aures) fragosis offenduntur et levibus mulcentur,
id. 9, 4, 116.— Adv. does not occur. -
7 tero
tĕro, trīvi, trītum, 3 ( perf. terii, acc. to Charis. p. 220 P.; perf. sync. tristi, Cat. 66, 30), v. a. [root ter; Gr. teirô, truô, tribô, to rub; cf. Lat. tribulare, triticum; akin to terên, tender, Lat. teres], to rub, rub to pieces; to bruise, grind, bray, triturate (syn.: frico, tundo, pinso).I.Lit. (mostly poet. and in post-Aug. prose).A.In gen.: num me illuc ducis, ubi lapis lapidem terit? (i. e. into a mill), Plaut. As. 1, 1, 16:B.lacrimulam oculos terendo vix vi exprimere,
Ter. Eun. 1, 1, 23:teritur lignum ligno ignemque concipit attritu,
Plin. 16, 40, 77. § 208: sed nihil hederā praestantius quae [p. 1860] teritur, lauro quae terat, id. ib.:aliquid in mortario,
id. 34, 10, 22, § 104:aliquid in farinam,
id. 34, 18, 50, § 170:bacam trapetis,
Verg. G. 2, 519:unguibus herbas,
Ov. M. 9, 655:dentes in stipite,
id. ib. 8, 369:lumina manu,
Cat. 66, 30:sucina trita redolent,
Mart. 3, 64, 5:piper,
Petr. 74:Appia trita rotis,
Ov. P. 2, 7, 44:cibum in ventre,
i. e. to digest, Cels. 1 praef. med. — Poet.: labellum calamo, i. e. to rub one ' s lip (in playing), Verg. E. 2, 34:calcemque terit jam calce Diores,
treads upon, id. A. 5, 324:crystalla labris,
Mart. 9, 23, 7.—In partic.1.To rub grain from the ears by treading, to tread out, thresh:2.frumentum,
Varr. R. R. 1, 13, 5:milia frumenti tua triverit area centum,
Hor. S. 1, 1, 45:area dum messes teret,
Tib. 1, 5, 22:teret area culmos,
Verg. G. 1, 192; cf.:ut patria careo, bis frugibus area trita est,
i. e. it has twice been harvest-time, Ov. Tr. 4, 6, 19.—To cleanse or beautify by rubbing, to smooth, furbish, burnish, polish, sharpen (syn.:3.polio, acuo): oculos,
Plaut. Poen. 1, 2, 103:crura mordaci pumice,
Ov. A. A. 1, 506:hinc radios trivere rotis,
smoothed, turned, Verg. G. 2, 444:vitrum torno,
Plin. 36, 26, 66, § 193:catillum manibus,
Hor. S. 1, 3, 90:tritus cimice lectus,
Mart. 11, 33, 1.—To lessen by rubbing, to rub away; to wear away by use, wear out:4.(navem) ligneam, saepe tritam,
Plaut. Men. 2, 3, 52:hoc (tempus) rigidas silices, hoc adamanta terit,
Ov. Tr. 4, 6. 14:ferrum,
to dull, id. M. 12, 167:mucronem rubigine silicem liquore,
Prop. 2, 25 (3, 20), 15:trita labore colla,
Ov. M. 15, 124:trita subucula,
Hor. Ep. 1, 1, 96:trita vestis,
id. ib. 1, 19, 38:librum,
i. e. to read often, Mart. 8, 3, 4; 11, 3, 4; cf.:quid haberet, Quod legeret tereretque viritim publicus usus?
Hor. Ep. 2, 1, 92:pocula labris patrum trita,
Mart. 11, 12, 3: ut illum di terant, qui primum olitor caepam protulit, crush, annihilate, Naev. ap. Prisc. p. 681 P.—Of persons, pass., to be employed in. occupied with:5.nos qui in foro verisque litibus terimur,
Plin. Ep. 2, 3, 5:litibus,
id. ib. 10, 12, 3.—To tread often, to visit, frequent a way or place (cf.:6.calco, calcito): angustum formica terens iter,
Verg. G. 1, 380:iter propositum,
Prop. 2, 30 (3, 28), 14:Appiam mannis,
Hor. Epod. 4, 14:viam,
Ov. A. A. 1, 52; Lucr. 1, 927:via trita pede,
Tib. 4, 13, 10:ambulator porticum terit,
Mart. 2, 11, 2:limina,
id. 10, 10, 2:mea nocturnis trita fenestra dolis,
Prop. 4 (5), 7, 16:nec jam clarissimorum virorum receptacula habitatore servo teruntur,
Plin. Pan. 50, 3: flavaeque terens querceta Maricae Liris, Claud. Cons. Prob. et Olybr 259. —In mal. part.:II.Bojus est, Bojam terit,
Plaut. Capt. 4, 2, 108; so Prop. 3, 11 (4. 10), 30; Petr. 87. —Trop. (freq. in good prose).A.To wear away, use up, i. e. to pass, spend time; usu. to waste, spend in dissipation, etc. (syn.:B. C.absumo, consumo): teritur dies,
Plaut. Truc. 5, 20:diem sermone terere segnities merast,
id. Trin. 3, 3, 67:naves diem trivere,
Liv. 37, 27, 8:tempus in convivio luxuque,
id. 1, 57, 9:tempus ibi in secreto,
id. 26, 19, 5:omnem aetatem in his discendis rebus,
Cic. de Or. 3, 31, 123:teretur interea tempus,
id. Phil. 5, 11, 30:jam alteram aetatem bellis civilibus,
Hor. Epod. 16, 1:omne aevum ferro,
Verg. A. 9, 609:spe otia,
id. ib. 4, 271:otium conviviis comissationibusque inter se,
Liv. 1, 57, 5. —To exert greatly, exhaust:D.ne in opere longinquo sese tererent, Liv 6, 8, 10: ut in armis terant plebem,
id. 6, 27, 7.—Of language, to wear out by use, i. e. to render common, commonplace, or trite (in verb finit. very rare, but freq. as a P. a.):* E.jam hoc verbum satis hesterno sermone trivimus,
Cic. Ac. 2, 6, 18:quae (nomina) nunc consuetudo diurna trivit,
id. Fin. 3, 4, 15.—To tread under foot, i. e. to injure, violate a thing:A.jurata deorum majestas teritur,
Claud. in Rufin. 1, 228. — Hence, P. a.: trītus, a, um.Prop. of a road or way, oft-trodden, beaten, frequented, common:B.iter,
Cic. Phil. 1, 3, 7:via,
id. Brut. 81, 281:quadrijugi spatium,
Ov. M. 2, 167. — Sup.:tritissima quaeque via,
Sen. Vit. Beat. 1, 2. —Fig.1.Practised, expert:2.tritas aures habere,
Cic. Fam. 9, 16, 4; so id. Brut. 32, 124.— Comp.:tritiores manūs ad aedificandum perficere,
Vitr. 2, 1, 6. —Of language, used often or much, familiar, common, commonplace, trite:quid in Graeco sermone tam tritum atque celebratum est, quam, etc.,
Cic. Fl. 27, 65:nomen minus tritum sermone nostro,
id. Rep. 2, 29, 52:ex quo illud: summum jus summā injuriā factum est jam tritum sermone proverbium,
id. Off. 1, 10, 33.— Comp.:faciamus tractando usitatius hoc verbum ac tritius,
Cic. Ac. 1, 7, 27:compedes, quas induere aureas mos tritior vetat,
Plin. 33, 12, 54, § 152.
См. также в других словарях:
UMBILICUS — quoe iliorum umbo, Isidor. ad libros a Romanis translatus est. Libris enim materiam coretx olim, papyrus, carbasus, ovilla tergora, lintei, plumbum, et alia suppeditârunt, ut cuilibet animadvertere promptum est. Vide supra. Iidem quod circum… … Hofmann J. Lexicon universale
Sintaxis latina — Han sido numerosas las propuestas de definición de oración a lo largo de la historia. Todas ellas comparten la concepción de la oración como el resultado de la asociación de un determinado tipo de contenido con una forma sintáctica específica. En … Wikipedia Español
CANON — I. CANON Graece Κανὼν, regula, ad quam praeducebantur lineae. Epigrammata dedicatoria, ἀπὸ ταχυγράφων: Καὶ κανόνα γραμμῆς ἰθυπόρου ταμίην: dirigentem videl. stilum ferreum vel plumbum, ut lineae, quibus scriptura instaret, rectitudinem haberent… … Hofmann J. Lexicon universale